Op Eigen Kompas #7
Een onverwachte briefwisseling, en een betekenisvolle dag samen
Het initiatief Op Eigen Kompas is verhuist naar OMO (Optimist Magazine Online). Waarom? Omdat het zo dichterbij alle andere mooie staat, zoals de longreads, de fotografen met hun werk, de bijzondere podcasts, en natuurlijk de vele boeken in de Betekenis Boekenclub. Een inspirerende omgeving en ik hoop dat je daar veel zult grasduinen. Je weg verder zoekt.
Soms werkt een briefwisseling die ik Op Eigen Kompas begin traag. Dat is fijn. Niet gelijk terugschrijven, maar mijmeren. Degene met wie ik schrijf reist dan mee in mijn hoofd. Of ik verzin alvast zinnen, die ik later natuurlijk nooit meer gebruik.
Maar soms, soms ontstaat een briefwisseling onverwacht en werkt het schrijven naar elkaar ineens als een kleine vulkaan. Zo ook mijn recente briefwisseling met Veerle, die eigenlijk op Whatsapp ontstond en in eerste instantie helemaal niet ging over het idee rondom ‘het kompas’.
Dat ging zo: ik stuurde Veerle Vrindts één van mijn 32 essentiële vragen toe die ik gemaakt heb voor Generous Mountain. Die vragen zijn bedoeld om gesprekken te openen op de werkvloer, maar eigenlijk kan dat natuurlijk overal. Daarop stuurde zij haar opmerkingen, en toen begon daar plotseling toch een hele boeiende briefwisseling. Dit was de vraag: Waarom ben ik eigenlijk hier? Met daarbij een tekst over dat ‘hier’ zijn. Als je die wilt lezen, moet je maar een keer op LI kijken.
Waar het om gaat, was dat Veerle direct reageerde:
‘Dag Ron, magisch, hoe alles met elkaar in verband lijkt te staan.
Je schrijft dat er geen afgescheiden delen zijn, zoals de auto-onderdelen die los van elkaar geen auto zijn. Het is het samenspel van onderdelen dat de auto maakt.
Die parallel zie ik ook terug in syntropische landbouw, waar niet naar afzonderlijke planten, dieren, bomen, mensen, … gekeken wordt, maar naar het geheel en de relaties tussen alle elementen binnen dat geheel. Overigens ook de kerngedachte achter ubuntu, ik ben omdat wij zijn. Al het leven is via onvoorwaardelijke liefde allemaal met elkaar verbonden.’
Dag Veerle,
Wacht even, we gaan nu een mooie dialoog/wisseling aan. Mag ik die dan gaan plaatsen op Op Eigen Kompas, bij de briefwisselingen die ik daar heb? Want dit is wel heel erg mooi, en to-the-point samen.
Dag Ron,
Ik weet niet of je mijn antwoord op die vraag wil horen, als reactie op het antwoord dat jij gaf over ‘presence’.
Op dit moment van mijn leven is het waarschijnlijk hetgeen waar ik het meest over wakker lig en met mezelf (of mijn ego, of welk woord je er ook op plakt) in conflict ga. In de afgelopen jaren als activist en in de confrontatie met de ‘buitenwereld’/leed van anderen en mezelf (vooral van dieren en kinderen, dat komt het hardst binnen, ivm hun diepe ‘onschuld’) ben ik beetje bij beetje verbitterd geraakt over de legitimiteit en het nut van de ‘presence’ van de soort ‘mens’ op aarde. Wat hebben wij als soort toe te voegen behalve destructie, oorlog, polarisatie, het uitroeien van andere soorten en hun leefomgeving?’
Lees de hele correspondentie van die dag hier, en ja, hij is nog niet af, maar nu al mooi om te lezen.
Neem eens een kijkje in de groeiende betekenis bibliotheek. De Betekenis Boekenclub, een initiatief van OMO, gaat voorbij aan actualiteiten en hypes, maar belicht boeken met kwaliteit en inhoudelijke kracht. Door aandacht te besteden aan boeken die ertoe doen, ontstaat zo een mooie bibliotheek van betekenisvolle boeken.
Met elke week het Boek van de Week, het Boek van de Radio (inclusief radiopraatje van Ron), de Korte Boekentip (voor snelle lezers), en in 2025 gaat de Betekenis Boekenclub zelfs On Tour.
Op 2 november organiseert de Betekenis Boekenclub in het klooster ook een hele dag om het boek van David Brooks ‘De kunst van mensen kennen’ te bespreken. David Brooks is bekend geworden met zijn eerdere boek ‘De Tweede Berg’, maar in dit boek gaat David Brooks in op de kunst om andere echt te zien te verbeteren. Hoe communiceer je met de mensen om je heen? Welke vragen stel je en hoe luister je? Het lijken gewone sociale skills die we langzamerhand verloren zijn in dit digitale tijdperk van naar schermen turen.
In het laatste hoofdstuk ‘Wat is wijsheid’ raakt Brooks iets bijzonders aan, waar ik nu even op wil ingaan en dat is het begrip ‘waarheidsgemeenschap’. ‘Er gebeurt iets grappigs met mensen die deel uitmaken van een waarheidsgemeenschap. Iemand heeft een gedachte, die je zou kunnen zien als een klein circuit in zijn brein. Als iemand die gedachte deelt en een ander die ontvangt, zit het circuit opeens in twee breinen. Als een hele klas de gedachte in overweging neemt, zit de gedachte zomaar in vijfentwintig breinen. Onze breinen zijn met elkaar verstrengeld. De cognitieve wetenschapper Douglas Hofstadter noemt die circuits ‘lussen’. Hij stelt dat we, als we communiceren en die lussen door verschillende breinen gaan, denken als één collectief organisme.’
In zijn boek geeft David Brooks een mooie reeks handvatten om te leren, het is de kunst ten slotte om mensen om je heen, en de mensen die je, ook vluchtig soms, tegenkomt, echt te leren kennen.
In de ochtend neemt Ron van Es van de Betekenis Boekenclub je mee in het dieper nadenken over het boek. Waar schuurde het, wat las je precies, waar gaat het dan over jou? Dat nadenken helpt je om het boek echt te laten nestelen in je hoofd en hart.
In de middag gaan we praktisch aan de slag zodat je het boek van David Brooks concreet kan gaan toepassen in je eigen omgeving en op je werkplek.
Datum: 2 november 2024
Locatie: klooster Huissen
Kosten: 45,- (incl. lunch)
Tijd: 10.00 – 16.00 uur
Aanmelden voor deze dag doe je hier.
Volgende keer meer over Het Op Eigen Kompas Festival 15 maart tot 12 april 2025 in Amsterdam - Laren - Huissen. Met nu al heel opvallende en inspirerende lezingen, workshops, beeldende kunst, poëzie, muziek, en nog zoveel meer!
Het Op Eigen Kompas Festival wordt georganiseerd door Optimist Media,
met de medewerking van Social Impact Factory Amsterdam De Veranderschool & Klooster Huissen en de inhoudelijke medewerking van nu al The Changemaker Journey, Purpose Day, de Betekenis Boekenclub, MaatschapWij & more to come.
Ron van Es, hoofdredacteur OMO, initiator Betekenis Boekenclub & Op Eigen Kompas