Op Eigen Kompas #8
Hoe je een eigen weg gaat, en anderen tegenkomt
Op Eigen Kompas is een ode aan de kaart en de weg. De moed om stil te staan. Te reflecteren. Te luisteren. Naar binnen te gaan. Om daarna het pad weer naar buiten te nemen. Het kompas is niet alleen richtinggevend, maar helpt ook om je plek in de wereld te duiden. Waar ben ik nu, en waar ga ik heen? Ons kompas is als een ethisch besef, nee meer, een hoopvol perspectief, een instrument van liefde voor de ander, de wereld. Dat kompas wijst daarmee een eigen weg voor ons.
Govert Derix, filosoof en auteur van boeken als ‘Het onmogelijke manuscript’ en ‘Hyperfilosofie’ schreef naar aanleiding van het project Op Eigen Kompas een column:
Kompassen
Als kind speelde ik soms met een kompas en een magneet. Van een oom die wasmachinemonteur was had ik twee staalmagneten gekregen. In de elektronicadoos die ik van Sint had gehad zat een fragiel kompasje met een wijzer van blikijzer. Dat wees trouw naar de noordpool. Totdat ik er een magneet bijhield en de richting naar mijn hand zette.
Schreden
De richting en daarmee misschien zelfs de aarde naar je hand zetten: een kinderlijker spel is niet denkbaar. Ik liet de kompasnaald zelfs dansen. Maar goed dat in onze wereld kompassen zich naar de aarde richten, en niet andersom. Hoewel er ook werelden denkbaar zijn waarin dat wel kan. Ineens begint daar alles te tollen. ‘Wat is dat?’ ‘O, da's een kind dat met een kompas speelt,’ klinkt het geruststellend.
Het woord kompas komt van passers en passen. Zonder passer kon je vroeger geen mooi rond kompas maken. Bovendien betekende het werkwoord compassere zoveel als het meten van de afstand. Overigens nog niet door met twee kompassen een kruismeting te doen, maar gewoon door schreden (passen) te zetten.
Werkwoord
Ik kom op dit alles door het nieuwste initiatief van Optimist Magazine-kompaan Ron van Es die aan de hand van briefwisselingen wil onderzoeken wat het betekent om een eigen kompas te hebben. Wat gebeurt er als je op eigen kompas onderweg bent? Kun je dan verdwalen? Kom je sneller aan? Betekent het voor iedereen hetzelfde?
Zulke vragen had ik me op deze manier niet eerder gesteld. Maar door me er in briefvorm over te buigen, ging een wereld open. Een wereld waarin mijn innerlijk kompas heerlijk alle kanten uitdanste. Je kunt brieven schrijven over alle mogelijke onderwerpen. Maar een correspondentie over het eigen kompas is bijzondere koek. Als je het goed doet (stel ik me zo voor, maar ik geef mijn mening graag voor een andere), dwing je je door over het eigen kompas te schrijven om je tot dat kompas te verhouden. Schrijf ik óver mijn kompas of neemt het zelf het woord? Hoe kan ik zo schrijven dat het uit zijn schulp kruipt? Is er een verschil tussen mijn eigen stem en mijn kompas? Of zijn ze uit één stuk? Kan ik het op pauze zetten? Kan mijn kompas ervoor zorgen dat ik even niet op mijn kompas koers?
Heerlijke vragen. Die zonder Ron’s Aufforderung zum Tanz niet waren opgekomen. Kijk, da's nou het mooie van dit blad. Je krijgt invalshoeken en vibes aangereikt waarmee je zelf aan de slag kunt. Zelf bedacht ik in mijn brief aan Ron dat kompassen zelf een werkwoord is. Ik kompas, jij kompast, wij kompassen. Of ook compassie daarbij een rol kan spelen? Daar kom je maar op één manier achter. Kompassend! En, eerlijk waar, pas nu ik de laatste hand leg aan deze column besef ik dat op mijn nieuwste boek een magneet staat. Dankjewel, Ron!
Govert Derix
Zin in een kleine meditatie vandaag om je kompas te kalibreren? Luister dan eens naar Jacqueline Rantong.
Ik ken Jacqueline als een zeer ervaren leraar, van wie ik een poos les van kreeg, die ook heel bijzondere geleide meditaties meegeeft in haar lessen. Ze zijn voor mij zoveel meer dan een oefening in ontspanning.
Juist geleide meditaties, zoals hieronder, helpen je niet alleen tot een zelf te komen, maar openen ook de innerlijke ramen die uitzicht geven op nieuwe wegen. Wegen die te ontdekken zijn. Verbeeldingen van een werkelijkheid, het dieper weten van onszelf.
Jacqueline was zo vriendelijk er 3 in te spreken die je hier gratis kunt beluisteren, beoefenen en herhalen.
Tot de volgende keer!
Ron van Es, mentor bij School for Purpose Leadership & initiator Op Eigen Kompas